Sovet vaxtında istehsal olunan audiovizual əsərlərin qorunma müddəti necə müəyyənləşdirilir?
11. Sovet vaxtında istehsal olunan audiovizual
əsərlərin qorunma müddəti nеcə müəyyənləşdirilir?
«Müəlliflik hüququ və əlaqəli hüquqlar haqqında» Azərbayjan Respublikasının qanunu qəbul edilən anda (01 aprel 2008-cı il), müəlliflik hüququ bitməmiş bütün əsərlərə, qəbul edilmiş qanunun maddələri şamil edilir.
AzSSR-də müəlliflik hüququ Mülkü məcəllə ilə tənzimlənirdi və məcəllənin:
484-cü maddəsinə görə audiovizual əsərə müstəsna hüquqlar istehsalçıya məxsusdur;
497-ci maddəsinə görə isə fiziki şəxsin müəllif hüquqlarının qorunma müddəti şərik müəlliflərin axırıncısının vəfatından sonra 25 il, hüquqi şəxslərin (istehsalçıların) müəllif hüquqlarnın qorunma müddəti isə müddətsiz idi.
Deməli, qanun qəbul olunan anda müəlliflik hüquqları qüvvədə olan şərikli əsərlərə fizigi şəxsin müəlliflik hüququ, qanunda göstərildiyi kimi, müəlliflərin bütün həyatı boyu və şərik müəlliflərin axırıncısının vəfatından sonra 70 il müddətində qüvvədə qalır.
Məsələn: 1930-cu ildə istehsal olunmuş «Lətif» filmini və 1945-ci ildə istehsal olunmuş «Arşın mal alan» filmini nümunə üçün götürək.
1. 1930-cu ildə istehsal olunmuş «Lətif» filmini müəllifləri: rejissor və ssenarist Mikayıl Mikayılov, operatoru İ Tartakovskiy, rəssamı A.Qonçarskiydir.
Filmin rejissoru və ssenaristi Mikayıl Mikayılov 1986-cı ildə vəfat etmişdir.
2008-cı ildə qanun qəbul olunanda film üzrə müəlliflik hüquqları qüvvədə olduğundan
fiziki şəxslərin müəllif hüquqlarının müddəti (1980+70 il) 2050-ci ildə bitəcəkdir.
2. 1945-ci ildə istehsal olunmuş «Arşın mal alan» filmin müəllifləri: Rza Təhmasib,
Nikolay Leşşenko rejissorlar, Sabit Rəhman ssenari müəllifi və operatorlar Əlisəttar
Atakişiyev və Muxtar Dadaşovdur, rəssamı Yuriy Şvets,
Şərikli müəlliflərin vəfatının tarixləri:
Rza Təhmasib - 1980
Nikolay Leşşenko – məlumat yoxdur
Sabit Rəhman - 1970
Əlisəttar Atakişiyev - 1990
Muxtar Dadaşov - 1998
Yuriy Şvets - məlumat yoxdur
Yuxarıdakı informasiyadan görsənir ki, müəlliflərin axırıncısının vəfatından sonra 15 il keçmişdir və müəllif hüquqlarının müddəti, (1998+70 il) 2068-ci ildə bitəcəkdir.